Để Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam lan toả sâu rộng trong cả nước

(LV) – Sáng ngày 18/4, Hội nghị đánh giá 5 năm triển khai thực hiện Quyết định số 1668/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã diễn ra tại Hà Nội.

>>> Phát huy vai trò của chủ thể văn hoá trong các hoạt động tại “Ngôi nhà chung” 

>>> 5 năm Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam (19/4): Nhiều thành quả mang tính đột phá 

Khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hồ Anh Tuấn khẳng định: Thủ tướng Chính phủ quyết định hàng năm lấy ngày 19/4 là Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam là một hình thức ghi nhớ, nhắc nhở động viên tinh thần “Bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ” thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Ðảng, Nhà nước ta đối với sự nghiệp phát triển kinh tế-văn hoá-xã hội của đồng bào các dân tộc, đáp ứng lòng mong mỏi của 54 dân tộc trên đất nước Việt Nam, góp phần tích cực vào việc cổ vũ đồng bào các dân tộc, nhất là đồng bào ở vùng sâu, vùng xa, nơi rẻo cao, biên giới và hảo đảo thân yêu của Tổ quốc.

Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn cũng cho rằng: Với truyền thống đoàn kết, keo sơn của dân tộc Việt Nam, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự nỗ lực phấn đấu của các dân tộc, từng ngày, từng ngày nhiều hoạt động thiết thực, giản dị, mà âm thầm, ý nghĩa được từng cộng đồng, gia đình và mỗi cá nhân góp phần làm đặc thêm khối đại đoàn kết, toả sáng truyền thống văn hoá dân tộc, giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn, vươn lên. Nhưng sức mạnh đó, giá trị đó thực sự được nhân lên và có ý nghĩa hơn trong Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam. Năm năm qua, từ những sự kiện văn hoá quốc gia, những hoạt động văn hoá cấp tỉnh, hay những tiết mục dân ca, dân vũ trong phạm vi cộng đồng; từ các hoạt động tuyên truyền, đến các việc làm cụ thể đa số đều gắn với các chương trình phát triển kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế, an ninh quốc phòng, xoá đói giảm nghèo của vùng miền, ở các địa phương, tại thôn, làng, bản, ấp... với cách làm sáng tạo, xuất phát từ cộng đồng, vì cộng đồng, do cộng đồng.

Bên cạnh đó, vẫn có những cách làm hình thức, chiếu lệ, từ trên xuống, thiếu sự gắn kết, chú trọng diện rộng, mà chưa tập trung chiều sâu làm, giải quyết những nhiệm vụ trước mắt mà thiếu những kế hoạch lâu dài, ảnh hưởng không nhỏ đến mục tiêu, yêu cầu của Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam.

Để ghi nhận kịp thời, tôn vinh, động viên đồng bào các dân tộc, các tập thể, địa phương có thành tích xuất sắc, Bộ VHTTDL phối hợp với các Ban, bộ, ngành tổ chức tổng kết 5 năm. Qua tổng kết, đánh giá chúng ta sẽ nhận rõ những kết quả, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, những gương sáng, điểm sáng, cách làm hay, hạt nhân tích cực và đặc biệt là phân tích bối cảnh những yếu tố tác động trong thời gian tới, đề xuất phương hướng nội dung Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam một cách sáng tạo, thiết thực, hiệu quả hơn, phù hợp với tình hình đất nước và bối cảnh toàn cầu hóa.

Theo báo cáo tại Hội nghị, trong 5 năm triển khai Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam đã đạt được những kết quả thiết thực: Xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số: 05/2011/NĐ-CP, ngày 14/1/2011 về Công tác dân tộc, đây là văn bản pháp lý đảm bảo cho các hoạt động của công tác dân tộc nhằm thực hiện sự bình đẳng, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ nhau cùng phát triển, tôn trọng và giữ gìn bản sắc văn hóa của các dân tộc. Trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2472/QĐ-TTg ngày 28/12/2011 về việc cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng dân tộc thiểu số và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2012 - 2015.

Huy động và tạo điều kiện để các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đầu tư, hỗ trợ xây dựng cơ sở hoạt động văn hóa, thể thao, vui chơi giải trí: Đài truyền thanh, thư viện văn hóa xã, phòng thông tin, trung tâm học tập cộng đồng, sân tập ngoài trời thuộc trung tâm văn hóa, thể thao xã, làng, thôn, bản trên các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tăng cường đưa các chương trình hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao ở nông thôn: liên hoan, hội diễn văn nghệ quần chúng, hội thi các môn thể thao ở nông thôn nhằm khuyến khích hạt nhân văn hóa, thể thao làm nòng cốt; duy trì thường xuyên các hoạt động văn hóa, khu thể thao cấp thôn gắn với phong trào xây dựng làng (thôn, ấp, bản) văn hóa. Tạo điều kiện để người dân ở nông thôn tham gia sáng tạo, bảo tồn và truyền dạy các loại hình văn nghệ dân gian truyền thống...

Hệ thống chính trị các cấp được củng cố, đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số được tăng cường cả về số lượng và chất lượng chuyên môn nghiệp vụ. Trên 80% số thôn, bản có điểm sinh hoạt văn hóa, văn nghệ tập trung; có sân chơi thể thao đa năng (dạng sân chơi thể thao đơn giản); có đội văn nghệ quần chúng; thường xuyên tổ chức các môn thể thao dân tộc, các trò chơi dân gian mang đậm bản sắc của từng vùng dân tộc; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội; xã không có tệ nạn xã hội; bảo vệ tốt di tích lịch sử, văn hóa, cảnh quan thiên nhiên và các di sản văn hóa dân tộc; tổ chức chỉ đạo, triển khai thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

Hội nghị cũng đưa ra phương hướng và nhiệm vụ, kế hoạch trong 5 năm tiếp theo là tiếp tục đẩy mạnh triển khai Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị công tác dân tộc, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và sự đầu tư kinh phí hợp lý; khuyến khích, thu hút các tổ chức, doanh nghiệp đầu tư vào vùng dân tộc và miền núi, đặc biệt là đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao.

Giải pháp thực hiện cụ thể là: Xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam phù hợp đảm bảo sự tham gia, hưởng ứng của đồng bào các dân tộc, đặc biệt là bà con các dân tộc thiểu số, tôn vinh bản sắc văn hóa 54 dân tộc Việt Nam. Tăng cường thực hiện các chính sách văn hóa dân tộc, chính sách lưu động tới vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Lồng ghép với nội dung cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động và các hoạt động, phong trào khác có liên quan…

Hội thảo cũng nhận được nhiều ý kiến đóng góp của đại diện các địa phương, chủ thể văn hóa với mong muốn Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam ngày càng phát triển sâu rộng trong cả nước, không chỉ tập trung trong một thời gian diễn ra Ngày Văn hóa các dân tộc mà diễn ra trong suốt cả năm với các hoạt động thiết thực, hiệu quả.

Các đại biểu cho rằng, từ khi chưa có Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam thì tại các địa phương đã chủ động thực hiện nhiều chương trình, hoạt đọng giao lưu văn hóa, thể thao, du lịch để tăng cường mối đại đoàn kết các dân tộc trên địa bàn cũng như bảo tồn các giá trị văn hóa của dân tộc góp phần phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, du lịch, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống tinh thần của đồng bào…. Khi Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam được triển khai thực hiện trên cả nước, thì có như một “tiếng chiêng” không chỉ của một cộng đồng dân tộc mà tất cả 54 dân tộc anh em cùng đánh, như vậy “tiếng chiêng” ấy sẽ ngân vang, xa và thực sự được ghi nhớ trong lòng đồng bào các dân tộc.

Hội nghị cũng đã ghi nhận những ý kiến đóng góp của đại diện địa phương, đồng thời thống nhất phương hướng, kế hoạch và nhiệm vụ thực hiện trong 5 năm tới để Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam thực sự được lan toả sâu rộng trong cả nước, trở thành ngày hội chung của cộng đồng 54 dân tộc anh em.

Thứ trưởng Hồ Anh Tuấn trao Kỷ niệm chương cho các đại biểu. Ảnh: Mạnh Hà

Cũng tại Hội nghị, Bộ VHTTDL đã trao Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch" cho 24 cá nhân và trao Bằng khen cho 20 tập thể và 17 cá nhân đã có những thành tích xuất sắc tham gia tổ chức thành công Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam trong 5 năm qua.

Thu Lê