Kỷ niệm 90 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2015):
Người đi dây và nhà văn hóa
(LV) - Có người nói làm báo như người đi trên dây. Một đầu là định hướng chính trị, đầu kia là công chúng. Nghĩ cũng đúng, nhưng theo chúng tôi giữ được tính văn hóa của báo chí còn là trách nhiệm và bản lĩnh của nhà báo Cách mạng Việt Nam!
>>> Nêu cao trách nhiệm xã hội, giữ vững giá trị cốt lõi của báo chí
>>> Xây dựng báo chí để phát triển văn hóa dân tộc
Thế kỷ XIX người Pháp chiếm đóng và cai trị Việt Nam và những tờ báo tiếng Pháp và tiếng Việt (chữ quốc ngữ) ra đời. Đó là nền báo chí thuộc địa của thực dân Pháp. Sự xâm lược của Pháp đã đồng thời mở đầu cho phong trào chống Pháp cai trị và chính quyền Nam triều phong kiến đã suy tàn. Nhưng phải tới ngày 21/6/1925 tờ báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh sáng lập tại Quảng Châu, Trung Quốc để vận động thanh niên Việt Nam làm cách mạng giải phóng dân tộc, nền báo chí Cách mạng Việt Nam cũng hình thành từ đó.
|
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người khai sinh nền Báo chí Cách mạng Việt Nam. |
Đã 90 năm trôi qua, báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng dân tộc qua các chặng đường máu lửa chống Pháp xâm lược, lật đổ chế độ thực dân - phong kiến và sau này là chống can thiệp Mỹ, lật đổ chế độ Mỹ - Ngụy ở miền Nam, thống nhất nước nhà, tiến lên CNXH. Ngày nay đã có hàng trăm tờ báo, đài PT, TH bằng tiếng Việt với đội ngũ hơn 20.000 nhà báo từ Trung ương tới địa phương, các ngành, các giới. Đã có các tờ báo và phiên bản bằng tiếng Anh, Pháp, Trung và một số tiếng khác.
Báo chí Việt Nam đã thực sự trở thành phương tiện truyền thông đại chúng có sức mạnh thông tin, cổ vũ động viên toàn dân tộc và kiều bào năm châu xây dựng đất nước Việt Nam phát triển, bảo vệ vững chắc chủ quyền đất đai và biển đảo. Năm 1945, Việt Nam mới có tên trên bản đồ thế giới. Nhưng báo chí Cách mạng Việt Nam đã đưa tên Việt Nam ra thế giới từ trước đó 2-3 chục năm, do công lao của nhà báo Hồ Chí Minh và các đồng chí của Người.
Lịch sử báo chí Cách mạng Việt Nam dài hơn lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. Đó là một vinh dự của báo chí Việt Nam đã là người cổ vũ, tập hợp lực lượng, là tiếng kèn kêu gọi đấu tranh giải phóng và kiến thiết nước nhà.
Năm nay báo chí Việt Nam đang phát triển trong thời cơ và thách thức lớn. Đây là thời cơ để chúng ta đổi mới lực lượng báo chí đã có phần cũ kỹ qua các thời kỳ, chuyển sang báo chí “thị trường - định hướng XHCN”. Cụm từ này với báo chí rất cụ thể, thiết thực và dễ hiểu hơn các khái niệm chính trị, kinh tế, xã hội khác.
Việt Nam không còn chế độ đa đảng, báo chí đều dưới sự lãnh đạo của Đảng nhưng tính đa dạng còn phụ thuộc vào việc làm ngoài “báo Tỉnh ủy - đài ủy ban” còn có báo, đài của các cơ quan truyền thông hiện đại là mạng xã hội, còn là của các doanh nghiệp, nhóm người và có cả các cá nhân làm báo độc lập, kể cả các báo từ nước ngoài qua mạng internet đến với người đọc tiếng Việt.
Trong các thế lực truyền thông mang tính toàn cầu này, báo chí Cách mạng Việt Nam đang có những bước đổi mới lớn. Một mặt giữ vững tôn chỉ mục đích của tờ báo, giữ vững đường lối thông tin của Đảng CSVN, Nhà nước, mặt khác phải đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng (thông tin đường lối, thông tin hiểu biết cuộc sống đa dạng và thông tin giải trí). Có thể nói đây là lúc những người làm báo Việt Nam phải chèo chống hết sức để giữ vững định hướng, nhất là các báo không có “bao cấp”, phải tự nuôi sống mình hoặc có hỗ trợ một phần của cơ quan chủ quản. Bên cạnh đó báo chí còn phải “tự kiếm sống” bằng các hình thức quảng cáo, kể cả kinh doanh, nếu không muốn sản phẩm của mình làm ra không có người mua hay cụ thể là không có người trả tiền.
Cái khó của người làm báo hiện nay rõ ràng là khó hơn làm việc khác. Có người nói làm báo như người đi trên dây. Một đầu là định hướng chính trị, đầu kia là công chúng. Nghĩ cũng đúng, nhưng theo chúng tôi giữ được tính văn hóa của báo chí còn là trách nhiệm và bản lĩnh của nhà báo Cách mạng Việt Nam!
Nhà báo Trần Đức Chính