Rơm vàng tuổi thơ
(LV) - Mùa hè ở dải đất miền Trung gió Lào cát trắng quê tôi luôn là mùa khắc nghiệt nhất trong năm, nhưng cũng là mùa để lại nơi ký ức tuổi thơ tôi những kỷ niệm hồn nhiên và trong trẻo nhất.
Nhớ thuở nhỏ vẫn chờ mong mùa gặt, để chiều về lại được cùng lũ bạn trong xóm thỏa thích đùa nghịch trên con đường làng rải vàng rơm mới.
Mỗi độ sang hè, con đường làng quanh co, thân thuộc ấy lại được khoác lên mình những lớp rơm mới, thơm nồng, vàng ruộm. Dưới ánh nắng hè gay gắt, những thân rơm tươi mọng còn vẹn nguyên hương đồng, gió nội cứ thêm khô dần, càng lúc càng vàng hơn như những dải mây bồng bềnh, êm ả. Buổi trưa, lúc nắng đượm, mẹ thường tranh thủ trở rơm để rơm đều nắng và nhanh khô. Thầm thương dáng mẹ liêu xiêu giữa đường rơm nóng hầm, ngột ngạt, tấm áo bà ba sũng ướt mồ hôi.
Thuở ấy, cứ chiều chiều, đám trẻ chúng tôi lại ơi ới gọi nhau ra ngõ chơi đuổi bắt, trốn tìm hay nhảy nụ trên những áng rơm khô. Cảm giác được hòa mình vào vòng ôm mềm mại của rơm thơm thật thích thú biết bao. Chúng tôi cứ thế chạy nhảy, reo vui trong thế giới cổ tích của rơm. Từ những đám rơm nồng nã vị phù sa ấy, chúng tôi có thể ngụy trang chơi trò ú tìm; kết thành búp bê rơm xinh xắn; thiết kế lâu đài tí hon; hay có khi đơn giản chỉ là tung rơm lên trời cao và ầm ĩ hát vang những bài ca chưa thuộc lời trọn vẹn…
Rơm vàng luôn đồng hành bên tôi trên những nẻo đường xênh xang mùa hạ. Rơm cứa vào lòng chân trần ram rám, bện trên mái tóc rối hoe vàng, cài lên áo quần vương vấn, đan mình vào sắc nắng hoàng hôn… Mỗi buổi chiều, trong khi mẹ tất bật sàng lúa, thì cha hối hả xốc rơm lại thành từng đống, rồi lấy chiếc xe cải tiến chở về phía cây cọc gỗ đã được dựng sẵn bên hông nhà xây rơm. Cha tôi dùng sào chuyển rơm từ dưới lên. Tôi đứng trên đón lấy những ôm rơm khô rải đều và dùng chân giẫm đi giẫm lại một vòng tròn quanh gốc cho thật chặt. Cha bảo, phải làm như thế để cây rơm trông gọn gàng và quan trọng hơn là không bị ướt ẩm vào mùa mưa bão. Thỉnh thoảng, cha không quên nhắc tôi cẩn thận kẻo trượt chân ngã. Cây rơm cứ thế mọc lên nhanh trong không khí làm việc khẩn trương của cha con tôi. Chúng tôi xây rơm cật lực từ lúc nắng vẫn còn oi ả, cho đến khi mặt trăng dần hé lên bàng bạc đằng xa mới xong.
Lúc này đây, tôi rất thích được ngồi buông thõng chân trên đỉnh cây rơm, một tay bám chặt lấy cọc nhỏ, tay kia cầm những sợi rơm cớm nắng đưa lên mũi ngửi. Tôi nhận ra rằng, quyện nồng trong những thân rơm vàng mộc mạc này không chỉ là mùi bùn non đồng đất thân thuộc, mùi tóc tơ nắng cháy khét giòn, mùi gió Lào xôn xao, bỏng rát, mà còn có mùi mồ hôi lam lũ của cha mẹ tôi. Tôi đưa tầm mắt ra xa để ngắm nghía vẻ đẹp thanh bình của xóm làng trong những ngày mùa bận rộn mà đầy ắp niềm vui. Chợt thấy lòng bâng khuâng đến lạ…
Cây rơm này sẽ là nguồn thức ăn dự trữ cho đàn bò những ngày hanh hao; là nơi tôi cất giấu những kho báu đơn sơ tuổi nhỏ; là bờ vai lặng thầm để tôi tựa vào những lần vấp ngã; sẽ là chiếc đệm êm mang hơi ấm về xua tan giá lạnh mùa đông, như nhà thơ Nguyễn Duy từng viết: “Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm/ Tôi thao thức trong hương mật ong của ruộng/ Trong hơi ấm hơn nhiều chăn đệm/Của những cọng rơm xơ xác gầy gò”.
Những mùa rơm mới nồng nàn tuổi thơ giờ đây đã trở thành hoài niệm. Để rồi, đêm đêm, cái màu vàng óng chuốt ấy vẫn hằng len lỏi vào trong giấc mơ tôi như gợi nhắc về những tháng ngày êm đềm xưa cũ…
Phan Đức Lộc