Ước mong mang văn hóa Việt đi khắp thế gian

(LV) - Gần 10 năm bén duyên với tơ lụa truyền thống, bí quyết mà chị Lương Thanh Hạnh - Giám đốc Công ty Hanhsilk (làng dệt đũi Nam Cao, Kiến Xương, Thái Bình) chia sẻ, giữ thương hiệu giống như giữ gìn một tấm lụa. Phải nâng niu trân trọng bằng cả tâm huyết và nỗ lực để tấm lụa ấy đẹp mãi trong mắt mọi người.

 >>> Lồ Lài Sửu - Người con tiêu biểu của dân tộc Bố Y

Đặt cược bằng lòng tin

Bước vào trung tâm Triển lãm Văn hóa - Nghệ thuật Việt Nam (số 2 Hoa Lư, Vân Hồ, Hà Nội), màu sơn vàng rực rỡ giống như màu những kén tằm nổi bật thu hút mọi ánh nhìn. Tấm biển Hanhsilk xinh xắn treo trước cửa gợi sự tò mò cho du khách lần đầu đặt chân tới đây. Không gian rộng rãi được bày biện như một làng nghề dệt đũi thu nhỏ, với những nong kén tằm, khung dệt, tấm vải lụa mềm mại buông lửng theo tường.

Chị Lương Thanh Hạnh (áo tím) chụp ảnh cùng các nghệ nhân dệt lụa Nam Cao.

Tham quan không gian độc đáo giữa lòng Hà Nội, du khách còn được trải nghiệm một tour du lịch mini về làng nghề truyền thống và lụa đũi Nam Cao nổi tiếng một vùng bởi một người phụ nữ nhỏ nhắn mà tràn đầy năng lượng. Chị là Lương Thanh Hạnh, Giám đốc Hạnh Silk, người được nhắc tới nhiều với tên “Cô gái lụa”.

Chia sẻ đầy tâm huyết và tự hào về nghề và các sản phẩm lụa, nhưng khi chị Lương Thanh Hạnh bày tỏ, mình mới bén duyên với nghề lụa chừng 10 năm trở lại đây, mọi người không khỏi bất ngờ bởi sự am hiểu tường tận và tâm sức gói trong từng sản phẩm. Chị nhớ lại, ngày sinh viên học hướng dẫn viên du lịch, khi ra trường chuyển sang làm thiết kế nội thất, chị nhận thấy sự quan tâm rất lớn của khách hàng với văn hóa Việt. Khi thiết kế và làm rèm trang trí cho các gia đình, nhiều đơn đặt hàng lựa chọn sản phẩm làm từ các chất liệu và thiết kế thuần Việt đã khiến chị dành nhiều sự quan tâm hơn cho sản phẩm lụa, đũi truyền thống.

Một sự tình cờ khác là khi về quê chồng tại Thái Bình, biết về làng nghề đũi Nam Cao (Kiến Xương, Thái Bình) có tuổi đời cả mấy trăm năm, chị Hạnh về để tìm hiểu. Khi đó, làng nghề chỉ còn giữ lại tiếng tăm vang bóng một thời. Cả làng còn dăm ba hộ còn làm nghề, chủ yếu là các ông bà tuổi đã ngoài 70, 80, lứa trẻ đã không còn mặn mà. Nhưng nhìn cách mọi người chăm chút từng kén tằm, cứ lúc nông nhàn lại miệt mài dệt vải, dù trời mùa đông rét căm căm vẫn dầm đôi bàn tay trong nước lạnh để kéo đũi, chị hiểu rằng, nghề với người dân Nam Cao không chỉ là kế sinh nhai, mà đã là tình yêu ngấm vào máu thịt. “Khi ấy tôi biết, họ làm vì đam mê, giữ nghề cũng vì đó là di sản cha ông để lại”, chị Hạnh bày tỏ.

Từ năm 2011 bén duyên với tơ lụa, nhưng cũng phải tới năm 2014, chị Hạnh mới có thể xây dựng Hợp tác xã lụa đũi Nam Cao, hồi sinh nghề lụa truyền thống trên quê hương Thái Bình. Chị chia sẻ, để có thể thuyết phục bà con cùng đồng hành với mình là cả một nỗ lực đánh đổi bằng cả mồ hôi và tâm sức. Chị đặt cược bằng lòng tin, bằng tình yêu và tâm huyết. Và trời cũng không phụ lòng người, mọi người dần dần tin tưởng vào chị, cùng chung sức với chị. Cứ đều đặn, chị và các họa sỹ thiết kế, tạo kiểu, đưa về cho bà con làm, từ khăn lụa, áo dài lụa, vòng cổ lụa, nón lá lụa… Rồi mang những sản phẩm ấy tới mọi nẻo đường. Dùng cái tâm của mình để kinh doanh nên chị minh bạch quá trình sản xuất, đưa nghệ nhân làng dệt đi cùng trong mỗi đợt giới thiệu sản xuất, tự tạo cả nguồn nguyên liệu lên tới 100 ha để đảm bảo sản xuất, sử dụng màu nhuộm tự nhiên đảm bảo 100% nguyên gốc… Khách hàng của Hanhsilk cũng đã bị chinh phục bởi những điều “người thật – việc thật” ấy.

Khẳng định bản sắc Việt

Từ cuối tháng 6/2019, Hanhsilk đã tìm được không gian trưng bày ngay tại Triển lãm Văn hóa - Nghệ thuật Việt Nam, cũng có một cửa hàng giới thiệu sản phẩm tại TP. Hồ Chí Minh. Với con mắt của dân thiết kế, chị Lương Thanh Hạnh chỉnh chu trong từng chi tiết để biến nơi đây thành một không gian văn hóa Việt thông qua các sản phẩm làng nghề chứ không đơn thuần là cửa hàng bán đồ như những dãy phố chuyên tơ lụa trong phố cổ Hà Nội, Hội An. Chị muốn khách không chỉ có được những sản phẩm đũi 100% thủ công có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, mà còn hiểu được thêm về văn hóa, đất nước, con người Việt Nam.

Bên cạnh đó, “Con đường tơ lụa” mà Hanhsilk đang làm vẫn luôn mở rộng hành trình, tới các hội chợ, triển lãm hàng thủ công mỹ nghệ trong và ngoài nước, mở rộng thị trường tới tận châu Âu, Thái Lan, hay theo chân du khách đi khắp mọi miền. Nhưng điểm khởi đầu vẫn là làng đũi Nam Cao, nơi hiện giờ đã có hơn 100 hộ gia đình tự nguyện tham gia vào HTX để bảo tồn nghề cha truyền, con nối này.

Chị Lương Thanh Hạnh bày tỏ, sau 5 năm chính thức gây dựng tên tuổi, đến nay, niềm vui lớn nhất với chị không chỉ là nhìn thấy những sản phẩm lụa Hanhsilk tung bay ở nhiều nơi trên thế giới mà là giúp cho bà con nông dân có thể sống và tin tưởng trọn vẹn vào mình.

Trong câu chuyện vui chị chia sẻ, lập doanh nghiệp và chỉ biết làm, nên mãi đến năm ngoái chị mới biết mô hình chị theo đuổi chính là doanh nghiệp xã hội. Tức là vừa làm doanh nghiệp vừa chăm lo cho xã hội. Lợi nhuận mà Hanhsilk có được tăng lên hàng năm, nhưng đều quay trở lại tái đầu tư cho bà con. Từ nhà xưởng, tới tăng lương, đảm bảo chế độ của một người lao động như có tháng lương thứ 13, thưởng các dịp lễ tết, tổ chức đi du lịch hàng năm đều đặn. Quan trọng hơn là tạo công ăn việc làm cho phụ nữ trung niên, hết tuổi lao động ở nông thôn. Thành công ấy không đo đếm dễ như từng sấp vải lụa, nhưng có thể thấy trong những nụ cười và niềm vui và hạnh phúc hiện hữu trong từng xã viên. Với chị đó là hạnh phúc.

Hà Giang