Kiến trúc đẹp ngỡ ngàng của nhà cổ Cai Cường

(LV) - Nhà cổ Cai Cường nằm ở (xã Bình Hòa Phước, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long) được biết đến như một công trình kiến trúc mang dáng dấp châu Âu pha lẫn nét Á Đông cổ xưa.

>>> Chùa Keo – Kiệt tác nghệ thuật đặc sắc

Tiền nhân ngôi nhà là ông Phạm Văn Bổn, người dân cù lao gọi là ông Cai Cường hay nhà Cai Cường. Nhà xây năm 1885 (Ất Dậu), mặt nhà quay về hướng Bắc, kiểu chữ Đinh, đòn dong nhà chính và nhà phụ vuông góc nhau. Nhà cất theo kiểu nhà rường ba căn rộng, hàng cột cái gỗ lim cao 6 m. Các cột, tường nhà đều được trang trí phù điêu của thời kỳ Phục Hưng.

Nhà cổ Cai Cường.

Ngôi nhà là sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc Việt và Pháp. Bên ngoài kiến trúc Pháp, bên trong kết cấu gỗ truyền thống, mái chóp, mặt tiền và sàn lót gạch bông. Đầu cột dạng phức hợp, các cột hành lang tạo kiểu truyền thống “tam quan tứ trụ” mỗi gian kết hợp với vòm vòng cung, lan can tiện “lục bình”.

Bên trong ngôi nhà được bài trí theo phong cách Phương Đông....

Phần hiên lộ thiên bên ngoài, hai cầu thang đối xứng hình cánh cung để lên nhà, ở giữa có một ngôi miếu nhỏ với mặt tiền nhìn vào trung tâm ngôi nhà là nét kiến trúc, văn hóa đậm chất Nam Bộ. Cửa ra vào trong ngôi nhà xây theo hình vòm bán nguyệt, thể hiện chủ nhân ngôi nhà là một người giàu sang và có tầm “ảnh hưởng” trong xã hội.

... Toàn bộ kết cấu chính được làm bằng gỗ quý.

Bên trong căn nhà, toàn bộ kết cấu chính đều được làm bằng gỗ quý và bài trí theo phong cách phương Đông. Ngôi nhà được chia làm ba phần: nhà trước, nhà giữa và nhà sau. Nhà trước và nhà giữa là khoảng trống rộng, nơi gia chủ đặt bàn ghế tiếp khách. Ngăn cách giữa chúng là một bức tường gỗ đồ sộ, trải dài để phân tách hai nhà.

Sàn nhà lót gạch bông.

Nhà chính ba gian, chiều ngang khoảng 15 m, chiều sâu lòng nhà 13 m, hiên rộng 2 m. Trên bờ nóc hai mái nhà trang trí chi tiết tinh xảo kiểu dinh thự Pháp. Gian trung tâm của nhà giữa treo tấm hoành phi lớn, viết chữ Hán “Phạm Phủ Đường” tức nhà của họ Phạm. Hai bên gian giữa là các bàn thờ gia tiên.

Bên trong nhà sau lại được chia làm ba gian, gian giữa để trống có cửa thông ra sau vườn, hai gian bên cạnh là hai phòng ngủ đối xứng nhau với tường bao toàn bộ bằng gỗ lim. Vì thế, tuy những nét chạm trổ nơi đây không cầu kỳ và sắc sảo nhưng không vì thế mà thiếu đi tính thẩm mỹ và độ công phu. Điểm xuyến thêm vào vẻ đẹp của ngôi nhà cổ này là số cửa lớn, nhỏ được mở ra khá nhiều, đồ đạc bài trí rất gọn gàng, ngăn nắp, tôn thêm vẻ quý phái của nhà cổ.

Hai cầu thang đối xứng hình cánh cung để lên nhà.

Nét lộng lẫy nhất của nội thất ngôi nhà là bộ bao lam bằng gỗ kết dính cả ba gian nhà, trên khắc chạm tinh tế hình long, phụng, chim muông, cây cối…tất cả đều sơn son thếp vàng rất bắt mắt. Ngoài ra, các vật dụng như tủ thờ, tủ quần áo, bàn ghế, bộ đi văng, phản nằm... đều làm bằng gỗ lim hoặc căm xe từ cuối thế kỷ XIX được gia đình lưu giữ gần như nguyên vẹn. Nền nhà cao hơn so với mặt sân 1 m với gạch lát nền cẩn đá xanh được chủ nhân kỳ công đặt mua từ Pháp về khiến ngôi nhà toát lên vẻ sang trọng, lạ lẫm cho người thưởng ngoạn.

Cửa ra vào trong ngôi nhà xây theo hình bán nguyệt.

Hiện nay, nhà cổ Cai Cường do ông Võ Huỳnh Long (64 tuổi), cháu đời thứ tư của dòng họ Phạm kế thừa. Nhà cổ đang có những phục vụ hoạt động du lịch như tham quan, biểu diễn Đờn ca Tài tử, hái trái cây tại vườn... Đặc biệt, du khách có thể nghỉ qua đêm tại hai phòng ngủ xưa của gia đình ông Cai Cường. Ngồi trên bộ trường kỷ trăm năm, ăn trái cây miệt vườn là những trải nghiệm thú vị trong gian nhà cổ trên đất cù lao Nam Bộ.

Bảo Trâm