19:50 | 22/09/2013

Lưu trữ và khai thác tư liệu điện ảnh - vấn đề cần quan tâm

(LV) - Công tác lưu trữ và khai thác tư liệu điện ảnh được thực hiện hiệu quả không chỉ gìn giữ và phát huy những giá trị lịch sử cho tương lai mà còn khẳng định bản sắc văn hóa riêng của mỗi cộng đồng, dân tộc.

>>> Bảo quản phim – Bộ sưu tập cho tương lai 

Tại Việt Nam, công tác lưu trữ tư liệu điện ảnh được thực hiện tại các Trung tâm lưu trữ quốc gia II, III, IV thuộc Cục Văn thư và lưu trữ nhà nước, Viện phim Việt Nam, Điện ảnh quân đội và rải rác tại các Hãng phim nhà nước… trong đó Viện Phim Việt Nam là đơn vị lưu trữ tư liệu điện ảnh lớn nhất, có quy mô, và có hệ thống kho bảo quản đạt tiêu chuẩn về độ ẩm.

Công tác lưu trữ và khai thác tư liệu điện ảnh

Viện Phim Việt Nam trong những năm qua luôn chú trọng nâng cấp và hoàn thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật nhằm tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu bảo quản tư liệu điện ảnh tại các kho phim của Viện. Bên cạnh việc lưu trữ bảo quản, hàng năm ngoài số lượng phim nộp lưu chiểu của các Hãng phim, phim sưu tầm từ nhiều nguồn để bổ sung kho tư liệu lưu trữ, Hãng phim Ngọc Khánh thuộc Viện Phim Việt Nam luôn quay tư liệu cập nhật các sự kiện chính trị, văn hóa, kinh tế… trên cả nước.

Với một khối lượng tư liệu điện ảnh quý hiếm, những năm qua, Viện Phim Việt Nam khai thác, phổ biến để phát huy cao nhất nhu cầu xem và nghiên cứu phim tư liệu của khán giả Việt Nam. Viện đã tổ chức nhiều đợt chiếu phim tư liệu phục vụ nghiên cứu, đào tạo, các chương trình phim nhân các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị tại hai cụm rạp Ngọc Khánh và Tân Sơn Nhất. Tổ chức giới thiệu chuyên đề, giao lưu với các tác giả, tác phẩm điện ảnh kinh điển của Việt Nam. Phát hành, giới thiệu các bộ sưu tập phim của các đạo diễn, nghệ sĩ nổi tiếng, các phim đoạt giải cao trong các kỳ LHP trong nước, quốc tế trên đĩa DVD có phụ đề tiếng Anh, tiếng Pháp. Tổ chức các tuần phim tư liệu Việt Nam tại nước ngoài và các tuần phim nước ngoài tại Việt Nam. Phối hợp với các nghệ sĩ điện ảnh trong nước, sử dụng nguồn phim tư liệu hiện có tạo nên những tác phẩm điện ảnh có giá trị đạt các giải thưởng của LHPVN như bộ phim: Hồ Chí Minh chân dung một con người, Đường mòn trên biển đông, Mùa xuân toàn thắng…

Bất cập công tác lưu trữ khai thác tư liệu điện ảnh

Trong khi việc nộp lưu chiểu các tác phẩm điện ảnh về các trung tâm đơn vị lưu trữ nhà nước có điều kiện bảo quản tốt, đạt chuẩn lại chưa được các Hãng quan tâm. Tại Việt Nam, trách nhiệm nộp lưu chiểu các tác phẩm điện ảnh với những bản phim chuẩn, nộp đầy đủ còn bị buông lỏng, chưa có một bộ luật chặt chẽ, một chế tài hợp lý phân chia quyền lợi nghĩa vụ của các cơ quan lưu trữ, các đơn vị sản xuất phim trong việc nộp phim lưu chiểu, quyền sử dụng tư liệu phim điện ảnh. Thế nên, Viện Phim Việt Nam và các trung tâm lưu trữ mới chỉ có quyền nhận và bảo quản phim lưu trữ mà chưa thực sự có quyền khai thác, sử dụng, nhân rộng tư liệu lưu trữ với mục đích thương mại. Việc khai thác phổ biến mới dừng lại ở việc giới thiệu, quảng bá phi thương mại.

Một vấn đề nữa là việc ứng dụng công nghệ số, xu thế tất yếu của thời đại và điện ảnh không nằm ngoài xu thế đó. Việc ứng dựng công nghệ số trong sản xuất lưu trữ và khai thác tư liệu điện ảnh mang lại nhiều ưu điểm đó là giá thành rẻ, cập nhật, chia sẻ với tốc độ nhanh, tuy nhiên để thay thế hoàn toàn cách lưu trữ phim nhựa, vật liệu gốc đòi hỏi nguồn kinh phí lớn, chưa kể các định dạng số thay đổi rất nhanh, nhanh chóng lỗi thời gây khó khăn cho việc tìm được công cụ hay phần mềm để đọc các dữ liệu đó. Điều đó, dẫn đến khó khăn về ngân sách và nguồn nhân lực cho việc chuyển đổi. Hiện tại việc số hóa tư liệu được đẩy mạnh 5, 6 năm gần đây và thu được những kết quả đáng khích lệ, đã số hóa khoảng hơn 50% tổng số phim đang lưu trữ sang băng Betacam số.

Cuối năm 2009, Viện Phim Việt Nam cho ra đời thư viện Video đánh dấu bước phát triển mới của công tác số hóa khai thác tư liệu. Phần mềm quản lý, khai thác dữ liệu Opsis Media sử dụng trên 3 ngôn ngữ: Việt, Anh, Pháp. Sau 4 năm đi vào hoạt động, toàn bộ dữ liệu từ Băng Betacam số được nén sang chuẩn MPEG-2 và đưa vào thư viện. Phần mềm quản lý sẽ tự động nén dữ liệu sang MPEG-4 gọn nhẹ, thuận tiện hơn cho người tra cứu.

Viện Phim Việt Nam và Điện ảnh Quân đội nhân dân đang lưu trữ số phim tương đối lớn và tích cực đầu tư tiến hành số hóa tư liệu điện ảnh cũng như đào tạo nguồn nhân lực mới mong tạo ra bước tiến rõ rệt trong thời kỳ mới. Các trung tâm khác cũng ít nhiều triển khai số hóa tư liệu nhưng nhìn chung vẫn còn nhiều khó khăn, thử thách khi đối mặt với ngân sách, nguồn nhân lực và cần những định hướng dài hơi, hệ thống. Mỗi đơn vị, cơ quan cần căn cứ vào nhu cầu thực tế đưa các chiến lược số hóa phù hợp để đạt đến mục đich cuối cùng là: Lưu trữ càng nhiều, càng lâu càng tốt và khai thác, phổ biến một cách linh hoạt, hiệu quả nhằm phục vụ cộng đồng một cách tối đa.

Viện Phim Việt Nam được thành lập ngày 22/9/1979, hơn 30 năm hoạt động, kho phim của Viện Phim Việt Nam hiện đang lưu giữ gần 80.000 cuốn phim nhựa 35mm, 16mm, hơn 20 ngàn tên phim và hàng chục ngàn băng video. Danh mục phim hiện đang lưu trữ tại kho phim Hà Nội và T.P Hồ Chí Minh của Viện Phim Việt Nam khá phong phú. Đó là các tác phẩm điện ảnh Việt Nam và nước ngoài, khối lượng lớn tư liệu phản ánh thời kỳ chiến tranh, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc của điện ảnh Cách mạng Việt Nam... Đặc biệt những hình ảnh vô giá về Chủ tịch Hồ Chí Minh, bộ sưu tập phim điện ảnh Cách mạng những năm đầu tiên, phim tư liệu về Đông Dương do Viện lưu trữ phim Pháp trao tặng… là những tư liệu quý hiếm Viện Phim Việt Nam đang lưu giữ.

Tạ Hoàng Anh

Ý kiến bạn đọc
Họ và tên  
Email    
Tiêu đề  


Captcha
Mã xác nhận  
Phản hồi  
 Off  Telex  VNI  VIQR
Tài liệu đính kèm: (.gif, .jpg, .png, .jpeg, .doc, .docx, .xls, .xlsx, .zip, .rar)
 
Văn hóa cần được đầu tư xứng tầm để phát triển/ Làng và những sắc hoa
Quan hệ dân tộc và đoàn kết các dân tộc thiểu số ở Việt Nam/ Tôn vinh tinh thần đại đoàn kết dân tộc
Hà Nội linh thiêng và hào hoa qua các ca khúc/ " Giai điệu núi rừng" tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam
Tết Độc lập nhớ về Hồ Chí Minh - Nhà văn hóa kiệt xuất của nhân loại
Loading
Langvietonline.vn
1 2 3 4 5
Review This Site