Tái hiện Tết Đoan Ngọ ở hoàng cung Thăng Long xưa

(LV) - Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức chương trình Tết Đoan Ngọ với chủ đề “ Hương sắc thảo mộc Đoan Dương” tại khu di sản Hoàng thành Thăng Long, với nhiều hoạt động trưng bày, trình diễn, tái hiện các nghi thức, phong tục dân gian và cung đình độc đáo.

Đoan Ngọ (Đoan Dương) là tết cổ truyền của Việt Nam và một số quốc gia Đông Á, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Ở nước ta, Đoan Ngọ là thời điểm chuyển mùa, mở đầu chuỗi ngày nắng nóng nhất trong năm nên thường xuất hiện nhiều dịch bệnh.

Từ xa xưa, trong dân gian cũng như cung đình đã biết dùng các loài thảo mộc mà thiên nhiên ban tặng như một phương thức bí truyền để phòng chữa bệnh. Đặc biệt, người xưa tin rằng thảo mộc được hái vào giờ Ngọ ngày Đoan Ngọ thì hương sắc được kết tinh lại sẽ làm tăng thêm dược tính chữa bệnh. Tất cả các bộ phận của thảo mộc từ rễ, thân, lá, hoa và quả được sử dụng rất đa dạng với hai tính năng phổ biến nhất là dùng làm trà uống tiêu độc, thanh nhiệt, phòng bệnh hàng ngày và biệt dược để chữa các loại bệnh thông thường, cũng như phòng chống dịch bệnh trong cộng đồng.

Nghệ thuật thưởng trà cung đình cũng sẽ được tái hiện với sự tham gia của nghệ nhân trà Hoàng Anh Sướng.

Trong lịch sử, từ thế kỷ XIII, Thái y viện nhà Trần đã sử dụng các loại thảo mộc để chữa bệnh cho vua quan và quân đội. Dưới thời Lê, các tỉnh thành lập Tế sinh đường khán chẩn để khám bệnh, trông coi, cấp phát thuốc. Vào năm 1467, trong nước xảy ra dịch bệnh, vua Lê Thánh Tông ra chỉ dụ: “Từ nay trở đi phủ nào có bệnh dịch cho phép các quan lại địa phương dùng tiền thuế để mua thuốc phát cho dân”.

Nghệ thuật thưởng trà cung đình cũng sẽ được tái hiện với sự tham gia của nghệ nhân trà Hoàng Anh Sướng, Ban tổ chức hy vọng sẽ đến cho du khách những trải nghiệm thú vị về nét đẹp trong văn hóa uống trà của người Việt.

Các tư liệu lịch sử có ghi nhận, vua Trần từng dựng điện thưởng trà (gọi là “điện trà”), các vua triều Nguyễn dùng trà làm vật phẩm ban cho các bề tôi vào ngày thiết triều mừng tiết Đoan Ngọ. Trà không chỉ là một thức uống dân dã, bình dị trong dân chúng, tốt cho sức khỏe mà uống trà còn được nâng lên như một nghệ thuật thưởng thức, vừa công phu, tinh tế, vừa đậm đà bản sắc dân tộc.

Đến với không gian trưng bày, du khách còn được tìm hiểu những phong tục độc đáo của ngày Tết Đoan Ngọ như tục “giết sâu bọ”, tục hái thảo mộc làm trà và làm thuốc, tùy thích lựa chọn các sản phẩm từ thảo mộc như trà, tinh dầu, nước sát khuẩn…, an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường.

Từ những phong tục, tri thức dân gian quý báu trong phòng bệnh, chữa bệnh lâu đời của cha ông ta, thông qua triển lãm, du khách có thế tiếp cận những thông điệp, những kiến thức bổ ích để lưu truyền, vận dụng trong việc bảo vệ sức khỏe, phòng chống dịch bệnh ngày nay.

Vào các ngày cuối tuần, chương trình còn có nhiều hoạt động hấp dẫn dành cho du khách như: giao lưu và trải nghiệm nghệ thuật thưởng trà do nghệ nhân Hoàng Anh Sướng, nghệ nhân Nguyễn Thiện Hùng, nghệ nhân Nguyễn Cao Sơn trình diễn; thưởng thức những điệu ca trù sâu lắng do NSƯT Bạch Vân thể hiện; chương trình ngâm thơ của các nghệ sĩ CLB thơ Hán Việt Pháp Anh; khám phá nghệ thuật thư pháp của các thành viên CLB Thư pháp Thư Viên; trình diễn trang phục cung đình của nhóm Ỷ Vân Hiên.

Quý khách cũng có thể xem Trưng bày “Hương sắc thảo mộc Đoan Dương” theo hình thực trực tuyến tại địa chỉ truy cập: hoangthanhthanglong.vn; trungbayonline.hoangthanhthanglong.vn.

Thu Hà