Du lịch xanh, du lịch bền vững

(LV) - Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển du lịch xanh. Tiếc rằng, trong khi một số nơi làm tốt, nhiều địa phương vẫn có cách làm du lịch chạy theo số lượng mà quên việc bảo vệ môi sinh, giữ gìn thiên nhiên. Việt Nam cần sớm có những hành động cụ thể để phát triển du lịch bền vững. Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội-VITM 2019 là tiếng chuông cảnh tỉnh với nhiều người khi chủ đề chính lần này là “Du lịch xanh”.

>>> Lý Sơn – Thiên đường giữa biển khơi 

Hiểu đúng nghĩa du lịch xanh

Dạo quanh Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội-VITM 2019, chúng tôi cảm nhận một màu xanh lá dịu mát ở ngay cổng vào đến hầu hết các gian hàng. Hưởng ứng chủ đề du lịch năm nay, một diễn đàn về du lịch xanh được tổ chức với sự tham gia của hàng trăm chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp, sinh viên các trường đào tạo du lịch… Cùng với đó, hội nghị xúc tiến quảng bá du lịch Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL); giới thiệu dự án hỗ trợ kỹ thuật của Liên minh châu Âu (EU) cho du lịch Việt Nam; Cuộc thi doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ứng dụng công nghệ thông tin phát triển du lịch… tại hội chợ cũng đề cao vai trò của du lịch xanh, du lịch bền vững.

Các công ty lữ hành giới thiệu lịch trình tour tới du khách tại Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội-VITM 2019 . Ảnh: Hồng Hạnh

Liên quan đến vấn đề phát triển du lịch xanh, ông Vũ Thế Bình, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho biết, du lịch xanh là loại hình du lịch hướng tới bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, khắc phục hậu quả do biến đổi khí hậu; sử dụng năng lượng tái tạo và phát huy các di sản thiên nhiên, văn hóa, các sản phẩm thân thiện với môi trường. Trong khi đó, theo ông Nguyễn Công Hoan, Phó Tổng giám đốc Công ty Du lịch HanoiRedtours, hiểu du lịch xanh như thế nào là một câu chuyện. Theo quan điểm của Tập đoàn Flamingo, xanh là phải bền vững, phải bảo vệ môi trường, hòa mình với thiên nhiên, hướng tới thiên nhiên, cho du khách cảm nhận giá trị vốn có của thiên nhiên. Không phải bây giờ chủ đề du lịch xanh mới được chúng tôi quan tâm. Rất nhiều năm, chúng tôi đã đầu tư yếu tố xanh, yếu tố sinh thái môi trường vào trong các hoạt động, từ gian hàng tại VITM tới tòa nhà trụ sở gắn với cỏ cây và Flamingo Đại Lải có quy hoạch, kiến trúc đều mang cảnh quan xanh, bền vững với thiên nhiên, ẩm thực, mô hình giải trí là các hoạt động trải nghiệm gắn với thiên nhiên thay vì chỉ ở trong resort xem tivi, bật điều hòa…

Các đại biểu cắt băng khai mạc Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội-VITM 2019 . Ảnh: Hồng Hạnh

Lan tỏa cách làm du lịch xanh

Thời gian qua, một số tỉnh Tây Bắc chú ý phát triển du lịch cộng đồng; Huế phát triển du lịch nhà vườn; Nha Trang phát triển du lịch biển, đảo; một số tỉnh Nam Bộ phát triển du lịch miệt vườn... Nhiều công ty lữ hành xây dựng các tour du lịch xanh, khách sạn đạt chứng chỉ xanh… Tuy nhiên, sự xung đột về lợi ích kinh tế giữa các chủ thể kinh tế và các ngành, tầm nhìn ngắn hạn và hạn chế về công nghệ dẫn tới một số tài nguyên du lịch bị tàn phá, sử dụng sai mục đích. Những điều này làm giảm hiệu quả kinh tế do du lịch mang lại, làm môi trường xuống cấp, gây ảnh hưởng xấu tới hình ảnh và sự phát triển bền vững của du lịch Việt Nam. TS. Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch, cho rằng, Việt Nam là quốc gia chịu ảnh hưởng không nhỏ của biến đổi khí hậu; các khu vực tập trung nhiều hoạt động du lịch như Hội An, Cà Mau, Mũi Né, Huế… đã và đang phải đối mặt những khó khăn như sạt lở, nước mặn xâm nhập, bờ biển bị xâm thực, mưa lũ... Các khu resort, khu du lịch chịu ảnh hưởng nặng nề, thậm chí phải đóng cửa, vì các vấn đề thiên nhiên và biến đổi khí hậu.

Nghệ nhân giới thiệu nghề dệt thổ cẩm Batik của Indonesia tại Hội chợ Du lịch quốc tế Hà Nội-VITM 2019 . Ảnh: Hồng Hạnh

Theo GS. TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội đồng khoa học và đào tạo (Hiệp hội Du lịch Việt Nam), nguyên nhân của tình trạng trên là do nhận thức chưa đầy đủ về phát triển du lịch xanh. Việc nâng cao nhận thức, có chiến lược, có giải pháp đúng đắn để phát triển du lịch xanh là điều có ý nghĩa lý luận và thực tiến hết sức quan trọng. “Phải nâng cao nhận thức cho cả nhà quản lý, ngành du lịch lẫn doanh nghiệp và cộng đồng về tăng trưởng xanh, kinh tế xanh. Nhận thức cần phải được biến thành hành động cụ thể trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch, trong thẩm định và thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản phẩm du lịch từ cấp trung ương đến địa phương” – Giáo sư Đính nhấn mạnh, đồng thời đề nghị Nhà nước cần có chính sách khuyến khích tăng cường tính “xanh” trong phát triển cơ sở vật chất, kỹ thuật du lịch, cũng như các dịch vụ du lịch ứng dụng năng lượng gió, mặt trời, sử dụng vật liệu tái chế, chế biến rác thải; giảm thiểu tiêu hao xăng dầu trong giao thông, tiêu dùng… Ngoài ra, cần ban hành “bộ tiêu chí du lịch xanh”, trên cơ sở đó, các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp du lịch vận dụng trong quá trình đầu tư, quy hoạch và kinh doanh. Đó cũng là căn cứ để công nhận sản phẩm du lịch xanh như “tour du lịch xanh”, “khách sạn xanh”, “nhà hàng xanh”, “khu nghỉ dưỡng xanh”…

Ông Nguyễn Hồng Đài, Chủ tịch Câu lạc bộ Du lịch Thủ đô, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Du lịch châu Á Thái Bình Dương APT Travel nhận định, hội chợ VITM 2019 là tiếng nói kịp thời để những nhà quản lý, những người làm du lịch, du khách và cả cộng đồng có dịp nhìn nhận về du lịch xanh. Hội chợ góp phần lan tỏa ý thức trách nhiệm của tất cả mọi người vì một nền du lịch Việt Nam bền vững, hiệu quả, cải thiện đời sống dân sinh…

Linh Lan