Huyện Việt Yên (Bắc Giang): Đa dạng đặc sản làng nghề sau ba năm thực hiện OCOP

(LV) - Năm nay là năm thứ 3 huyện Việt Yên triển khai “Chương trình mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2030 theo đề án đã được Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt. Sau gần 3 năm thực hiện, những sản phẩm đặc sản làng nghề của huyện Việt Yên ngày càng được khách hàng trong và ngoài nước biết đến. Trong đó, có nhiều sản phẩm đặc trưng có giá trị, thế mạnh và giàu tiềm năng phát triển.

>>> Làng bún bên sông Thương

Đặc sản làng nghề đa dạng, giàu tiềm năng

Huyện Việt Yên là một trong những địa phương có thế mạnh về đặc sản làng nghề, với các nhóm sản phẩm đa dạng, bao gồm: các loại bánh, sản phẩm làm từ gạo, lạc (Bánh đa, bánh đa nem Thổ Hà, mỳ gạo Thổ Hà, bánh phồng gạo TaiKi, bánh thập cẩm Bình Minh, Bánh khoai lang Bình Minh…); các sản phẩm chế biến từ thịt lợn, thịt bò, thịt gà (Giò lụa Vân Hà, Giò bò Phúc Lâm…); các sản phẩm nông sản rau, củ, quả (Dưa lưới, dưa hấu, dưa chuột, rau ăn lá, rau an thân, rau ăn quả theo tiêu chuẩn VietGap); nấm và các sản phẩm từ nấm cao cấp; Đồ uống: rượu nếp cái hoa vàng, rượu hấp cúc Việt Yên; Đồ lưu niệm, nội thất, trang trí: Các sản phẩm từ gỗ, sợi, mây tre đan, gốm sứ, dệt may… làm đồ lưu niệm, đồ gia dụng; sản phẩm từ thảo dược...

Gạo Việt Yên được tiêu thụ rộng rãi trong và ngoài tỉnh.

Với lợi thế đó, sau gần 3 năm thực hiện chương trình OCOP, đến nay, huyện đã có một số sản phẩm được đăng ký công bố chất lượng, đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ. Địa phương cũng đã hướng dẫn các hộ sản xuất tham gia thi, đánh giá sản phẩm OCOP năm 2019.

Theo ông Nguyễn Đại Lượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Việt Yên, các sản phẩm làng nghề của Việt Yên hiện đang được tiêu thụ rộng rãi không chỉ trên địa bàn tỉnh, mà còn được ưa chuộng tại các tỉnh lân cận, Thủ đô và một số quốc gia khác. Trong đó, nhiều sản phẩm đặc trưng như bánh đa, bánh đa nem Thổ Hà, mỳ gạo Thổ Hà, mây tre đan Tăng Tiến... đã và đang được người tiêu dùng trong và ngoài địa phương biết đến, thuận lợi cho phát triển thương hiệu, tiêu thụ sản phẩm và tạo thành ngành sản xuất hàng hóa trong thời gian sắp tới.

Bánh đa, bánh đa nem Thổ Hà được người tiêu dùng ưa chuộng.

Bên cạnh đó, địa phương cũng còn nhiều sản phẩm đặc trưng khác, có giá trị và thế mạnh để tham gia chương trình OCOP như: dưa lê, dưa chuột, gạo Việt Yên, khoai sọ Mỏ Thổ; các sản phẩm từ thịt (chân giò lợn cấp đông, thịt bò cấp đông, giò lợn, giò bò), các sản phẩm từ ớt (dấm ớt, bột ớt, muối ớt)… các sản phẩm từ kinh tế vườn, kinh tế làng nghề của huyện (làng nghề mây tre đan Tăng Tiến, làng nghề gốm Thổ Hà) đã và đang đem lại thu nhập lớn cho người dân, ngày càng được nhiều người, thị trường biết đến... Ngoài ra, Việt Yên cũng có nhiều mô hình vườn cây ăn quả tập trung như vườn ổi, vườn mít, vườn bưởi tại các xã Tự Lạn, Hương Mai, Thượng Lan, Trung Sơn; trên địa bàn huyện có rất nhiều Đình, Đền, Chùa với những danh thắng cảnh đẹp, mang nhiều ý nghĩa tâm linh và lịch sử như ngôi Chùa cổ Bổ Đà, Đền thờ Hán Quận công Thân Công Tài, Đền thờ tiến sĩ Thân Nhân Trung; Đình Làng Đông…có tiềm năng phát triển du lịch tâm linh gắn với phát triển sản xuất nông nghiệp sinh thái trong thời gian tới, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm OCOP.

Cần nhiều giải pháp để khắc phục hạn chế

Việt Yên có nhiều thuận lợi về sản phẩm làng nghề truyền thống và nông sản, tuy vậy, ông Nguyễn Đại Lượng cũng nhận định, địa phương còn nhiều hạn chế như mô hình chưa thật sự nổi bật để nhân rộng; hệ thống kinh tế hợp tác phát triển chưa mạnh mẽ; chưa thực hiện tốt vai trò liên kết tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Không chỉ vậy, năng lực nội tại của các hộ sản xuất, hợp tác xã chưa mạnh, lao động phần lớn còn làm theo kinh nghiệm, thị trường tiêu thụ vẫn thiếu ổn định và tính bền vững. Các loại nông sản chưa được chế biến đa dạng, vẫn ở dạng thô và chưa có truy xuất nguồn gốc, mẫu mã bao bì sản phẩm chưa được chú trọng đầu tư...

Chương trình OCOP năm 2020 sẽ tập trung giải quyết những tồn tại đó nhằm đẩy mạnh phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng, số lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu Chương trình OCOP và nhu cầu ngày càng cao của thị trường, góp phần giải quyết việc làm cho lao động; đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, thực hiện có hiệu quả nhóm tiêu chí “kinh tế và hình thức tổ chức sản xuất” trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Với lịch sử hình thành hơn 300 năm, làng nghề mây tre đan Tăng Tiến, huyện Việt Yên, Bắc Giang nổi danh khắp vùng.

Về các giải pháp cụ thể, địa phương sẽ tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp 7 sản phẩm đã tham gia thi, đánh giá sản phẩm OCOP năm 2019, đồng thời phấn đấu phát triển thêm từ 15-17 sản phẩm để tham gia phân hạng sản phẩm OCOP trong các năm tiếp theo. Huyện Việt Yên cũng sẽ xây dựng vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp sạch; khảo sát, lựa chọn xây dựng vùng phát triển sản xuất nông nghiệp sinh thái gắn với du lịch, dịch vụ. Ngoài ra, địa phương cũng tập trung phát triển các tổ chức kinh tế sản xuất, kinh doanh sản phẩm OCOP, khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia OCOP.

Để thực hiện tốt kế hoạch đề ra, địa phương phải tập trung phát triển nguồn nhân lực, tổ chức đao tạo, bồi dưỡng kiến thức cho toàn bộ cán bộ quản lý, điều hành chương trình OCOP và các chủ doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia chương trình; Tổ chức các khóa tập huấn nâng cao kỹ năng phân phối, tiếp thị và quảng bá sản phẩm OCOP.

Địa phương cũng chú trọng tới các giải pháp về công nghệ, xúc tiến thương mại bằng việc hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, dây truyền, trang thiết bị phục vụ sản xuất, thiết kế mẫu mã, tem truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, tổ chức xây dựng các điểm bán sản phẩm tại địa phương, tổ chức quảng bá trên các phương tiện thông tin đại chúng, tham gia các hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế để mở rộng thị trường...

Hoàng Minh