Hà Giang đón nhận bằng Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Tết Cá của người Tày

(LV) – Ngày 9/10, xã Mậu Duệ, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang tổ chức lễ đón nhận bằng Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Tết Cá của người Tày. Đây là nét văn hóa đặc sắc của người dân tộc Tày, được tổ chức hằng năm vào ngày 9/9 (ÂL).

“Tết cá” được diễn ra vào ngày mùng 9 / 9 âm lịch hàng năm. Đây là lễ tiết truyền thống của người Tày ở xã Mậu Duệ huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang. “Tết cá” là tết của cư dân trồng lúa nước, theo người xưa kể lại tại đây đã tiếp thu nền văn minh lúa nước đầu tiên ở các xã vùng cao xa xôi vùng địa đầu tổ quốc. Ăn “Tết cá” là để mừng lúa mới (khẩu ràng).

Lễ hội năm nay, Hà Giang vinh dự được đón nhận bằng Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Tết Cá của người Tày xã Mậu Duệ, UBND huyện Yên Minh theo Quyết định số 3247/QĐ-BVHTTDL, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã bổ sung bảy di sản văn hóa phi vật thể vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có Tết cá của người Tày tỉnh Hà Giang.

Lễ đón nhận bằng Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Tết Cá của người Tày .

Tại buổi công bố, lãnh đạo Bảo tàng tỉnh đã giới thiệu sự hình thành Tết Cá (khoảng 300 – 400 năm trước). Trong Tết Cá, có 2 phần chính là phần lễ và phần hội. Phần lễ là phần chế biến, chuẩn bị các món ẩm thực từ cá chép ruộng để dâng cúng tổ tiên. Trong mâm cỗ cúng thường có từ 7 – 9 món ăn chế biến từ cá chép ruộng nhưng quan trọng nhất và không được thiếu 3 món chính là: Cá rán, cá nướng và cá đồ măng chua. Phần hội trong Tết Cá là cuộc thi bơi của cá chép (hay còn gọi là Hội đua cá).

Sau lễ công bố và trao Bằng công nhận Di sản phi vật thể Quốc gia Tết Cá người Tày xã Mậu Duệ, Ban tổ chức đã tổ chức cuộc thi đua cá và giới thiệu thêm về cách chế biến các món ăn từ cá chép trong lễ vật dâng cúng ngày Tết Cá đến các đại biểu và du khách thập phương.

Hội đua cá năm 2016.

Người Tày ở xã Mậu Duệ, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang tổ chức tết cá là để cầu cho mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, cầu cho mùa lúa sau cư dân Tày nhà nào cũng có đủ cơm để ăn, không phải lên rừng đào những củ sắn, củ mài.

“Tết cá” được tổ chức cũng là để tưởng nhớ đến công lao người đã mang tới cho cư dân Tày nơi đây nghề trồng lúa nước.

Bên cạnh nhu cầu thoả mãn nhu cầu về đời sống tâm linh, đây cũng là dịp trẻ con trong làng, bản được bố mẹ sắm cho những bộ quần áo mới để đi chơi với chúng bạn; là dịp để thanh niên trai gái có cơ hội tìm hiểu nhau. Đồng thời cũng là dịp để anh em dòng họ có cơ hội gặp nhau, uống với nhau chén rượu, ăn các món cá và kể cho nhau nghe những chuyện làng nước, những kinh nghiệm sản xuất, chuyện đi săn…những khó khăn vất vả trong cuộc sống từ đó hiểu nhau hơn, đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

Tuệ Bình (Ảnh: Duy Tuấn)