Làng đúc đồng Phước Kiều vẫn giữ ngọn lửa nghề

(LV) - Làng đúc đồng Phước Kiều xã Điện Phương, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam là làng nghề truyền thống tồn tại hơn 400 năm. Đây vốn là vùng đất truyền thống đúc đông nổi tiếng, các ông của tộc Dương Ngọc và Nguyễn Bá đã truyền dạy nghề cho bà con đồng tộc, lập ra làng đúc đồng Phước Kiều cho tới nay

>>> Âu lo mai một nghề làm thuyền thúng

>>> Cần bảo tồn làng nghề gốm cổ của đồng bào Mơ Nông 

 

Mỗi gia đình có bí quyết riêng pha chế hợp kim nấu đồng đổ khuôn.

Nghề đúc đồng có những bí quyết riêng để có thể tạo ra được những sản phẩm nổi tiếng mà khách hàng trong và ngoài nước đều biết đến. Một trong những bí quyết đó là pha hợp kim. Qua sự tồn tại, phát triển nghề đúc đồng làng Phước Kiều đã tích luỹ được những kinh nghiệm lớn. Để có được sản phẩm (nhất là các loại nhạc khí) người thợ phải mất nhiều thời gian, công sức với sự tỉ mỉ, khéo léo trong việc làm khuôn đất sét qua nhiều công đoạn: Nhồi đất, làm bìa, giáp khuôn, thét khuôn, trổ điệu... Tùy sản phẩm mà làm khuôn sống (dùng một lần) hoặc khuôn bền (dùng nhiều lần). Trong nghề đúc truyền thống thì làm nguội chính là công đoạn cuối cùng quyết định chất lượng sản phẩm.

Người trong làng nghề Phước Kiều quan niệm: Một cái chiêng mới ra khuôn đánh lên vẫn có tiếng, nhưng chưa phải là tiếng chiêng, mà chỉ như âm thanh ban đầu của một đứa bé mới tập nói, vì thế cần phải tạo cho chiêng ngân vang. Kỹ thuật lấy tiếng nhạc khí là nét riêng của làng đúc đồng Phước Kiều, nhờ đó có thể phân biệt nhạc khí của làng với bất cứ nơi nào khác.

Nghệ nhân Dương Ngọc Sang 80 tuổi, truyền dạy cách chỉnh chiêng cho cháu ruột đời thứ 4 Dương Ngọc Long.

Với sự linh hoạt của bản năng nghề truyền thống, những thế hệ nghệ nhân trẻ đã tiếp cận thị trường bằng sản phẩm thủ công hoàn toàn làm bằng tay. Sản phẩm cao cấp thường được chạm khắc công phu hoặc đắp phù điêu trên thân lọ. Công đoạn này không mấy người trong làng làm được. Theo lời anh Lê Minh Hiệp người được nhận bằng khen thợ giỏi của tỉnh Quảng Nam nói: “Làm được một sản phẩm lọ hoa bằng đồng thì mất khoảng 3 ngày đối với sản phẩm trơn không họa tiết. Nhưng đối với những sản phẩm đòi hỏi sự cầu kỳ thì mất rất nhiều thời gian, công sức của người thợ có tay nghề và kinh nghiệm”.

Các sản phẩm hoàn chỉnh của lang đúc đồng Phước Kiều được nhiều người trong và ngoài nước yêu thích.

Để Phước Kiều mãi là điểm đến của văn hoá đúc đồng thì cần hơn nữa những người thợ lành nghề, được đào tạo và có tâm gìn giữ nghề của cha ông với mong muốn tương lai Phước Kiều là điểm đến của du lịch làng nghề truyền thống ở Quảng Nam.

Vũ Hoàng Kiều My