2015 - Hứa hẹn của văn hóa Việt

(LV) - Với truyền thống văn hóa, với sự phát triển đang tăng tốc của nền kinh tế, văn hóa Việt Nam - đặc biệt là văn hóa các dân tộc sẽ bước vào năm mới đàng hoàng hơn, hứa hẹn tốt đẹp hơn!

>>> “Xuân điệp” 2015 

>>> Xây dựng văn hóa, con người Việt Nam: Cần bắt đầu từ những “tế bào” nhỏ 

Theo cách tính dân gian “hơn bù kém” thì năm 2014 vừa qua trong lĩnh vực Văn hóa, Thể thao và Du lịch chúng ta gặt hái được nhiều việc lớn. Có những việc xưa nay chưa có như loại bỏ các hiện vật ngoại lai “bỗng dưng” đứng lù lù ở hai bên cổng đình, chùa, cơ quan, doanh nghiệp và nhà “đại gia”. Có người lý giải “phú quý sinh lễ nghĩa”, nhưng đây không phải thế. Đây là sự đua đòi, du nhập văn hóa, thiếu tính toán và hiểu biết về văn hóa dân tộc. Đó là chưa nói đến một chuyện “nhạy cảm” hơn là ý đồ truyền bá các tư tưởng văn hóa nước lớn và nước phụ thuộc. Thật là một toan tính hoàn toàn không phải của người thông minh, có học.

Gần đây Thế giới đã có dư luận bài bác hơn 400 Viện Khổng Tử do Trung Quốc tài trợ đặt tại các trường đại học trên toàn thế giới, trong đó có cả Mỹ và nhiều nước châu Phi và ở Việt Nam, Viện Khổng Tử đã chính thức được đặt tại Đại học Hà Nội. Chúng ta có hệ thống Viện Văn hóa dân tộc và ở quốc gia theo chính thể Xã hội chủ nghĩa do Đảng cộng sản cầm quyền, có cần khuếch trương các học thuyết khác với Chủ nghĩa Mác - Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh?

Lễ rước nước thiêng tại Cố đô Hoa Lư. Ảnh: Ninh Mạnh Thắng.

Thực ra cũng chẳng có gì quá nghiêm trọng, nhưng nhân mùa Xuân mới, trước khi gióng trống hội làng, chúng tôi nghĩ cần rung chuông trước với việc này, nhằm mục đích giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Văn hóa dân tộc Việt, bao gồm cộng đồng 54 dân tộc anh em là kho tàng đầy tiềm năng và còn nhiều giá trị tiềm ẩn chưa biết đến bao giờ mới khai thác hết, hiểu hết những giá trị nhân văn mà cha ông chúng ta đã đúc kết qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước.

Thực tình mà nói, Việt Nam đưa giá trị văn hóa nào ra cũng được UNESCO công nhận là di sản của nhân loại đã chứng tỏ văn hóa Việt hiện nay đang song hành với bước tiến của nền kinh tế dưới chế độ Xã hội chủ nghĩa. Hãy thử tưởng tượng nếu ta đi không đều cả hai chân kinh tế và văn hóa đất nước sẽ là hình ảnh gì?

Lễ hội chùa Bái Đính thu hút đông đảo du khách tham gia Ảnh: Ninh Mạnh Thắng.

Không nên đánh đồng kinh tế với văn hóa, nhưng chúng ta đang dồn hết công sức để làm giao thông, cao tốc, sân bay, khu công nghiệp, khu chế xuất, các vùng kinh tế trọng điểm, vùng kinh tế đặc biệt, chưa nói đến xuất nhập khẩu và đầu tư nước ngoài… Công bằng mà nói, đầu tư cho văn hóa vẫn là “con số lẻ”. Tuy nhiên, với số vốn khiêm tốn mà năm 2014 chúng ta có đủ 10 sự kiện văn hóa đình đám trong đó du lịch có doanh thu 230.000 tỉ và danh thắng Tràng An - Bái Đính do chính chúng ta biến một vùng ngập nước gần như giá trị kinh tế không đáng kể thành một Di sản Thế giới, hứa hẹn rất nhiều về kinh tế đã chứng minh văn hóa có bước đi chững chạc, đôi khi ít sai lầm hơn kinh tế.

Nói gần nói xa chẳng qua nói thật, trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, xuất bản và văn hóa lối sống còn quá nhiều việc phải làm để xóa đi những mảng tối theo xu hướng thị trường không tính toán đến đặc thù văn hóa. Tuy nhiên, đây không phải là việc khó làm. Với truyền thống văn hóa, với sự phát triển đang tăng tốc của nền kinh tế, văn hóa Việt Nam - đặc biệt là văn hóa các dân tộc sẽ bước vào năm mới đàng hoàng hơn, hứa hẹn tốt đẹp hơn!

Nhà báo Trần Đức Chính